2 weken en een schat aan informatie verder

We zijn 2 weken verder en ik moet zeggen – het onderzoek gaat echt ontzettend soepel! Wonder boven wonder heeft de bureaucratische rompslomp om toestemming te krijgen voor mijn onderzoek maar 1 dag geduurd. De Ugandezen waren verbaasd en trots op me, want normaal doen studenten daar zo een aantal dagen over. Via het ‘refugee council’ waar ik was geweest voor het papierwerk heb ik een onderzoeksassistent aangeboden gekregen. De afgelopen 2 weken heeft zij me echt ontzettend geholpen. Ze is zelf Zuid-Sudanese vluchteling maar woont al enkele jaren hier omdat ze een Ugandeze man heeft. Daardoor kent ze letterlijk elk Zuid-Sudanees gezin in haar dorp. Daarbij komt dat er naast haar huis een Zuid-Sudanese kerk is. Kortom, binnen enkele dagen had ik tientallen vluchtelingen gezinnen ontmoet, terwijl ik tijdens het schrijven van mijn vorige blog nog geen één vluchteling had gesproken! Dus wat heb ik zoal gedaan afgelopen 2 weken? Mijn onderzoek gaat over hoe Zuid-Sudanese vluchtelingen die buiten het vluchtelingenkamp wonen kunnen voorzien in hun levensbehoeften. Om een algemeen eerste beeld daarvan te krijgen, ben ik eerst een aantal dagen langs ongeveer 40 gezinnen gegaan. Daar heb ik steeds een aantal vragen gesteld, zoals waarom en wanneer ze hier zijn komen wonen, hoe ze aan geld en eten komen, en of ze hun huis huren of hebben gekocht. Na al die gesprekken is er wel een algemene trend naar voren gekomen – in de meeste gezinnen wonen de vrouw (en eventueel de opa’s en oma’s) met de kinderen hier in Arua. De meeste zijn in 2016 gekomen, omdat toen de oorlog erg intens werd. De vader werkt in Sudan en stuurt elke maand geld op. Het huis is meestal gehuurd en wordt betaald met papa’s geld. Zeer opvallend is dat bijna alle gezinnen als vluchteling in een kamp geregistreerd staan, en daar ook maandelijks hun eten ophalen. In een vluchtelingenkamp krijgt elke geregistreerde vluchteling namelijk 12 kilo eten per maand. Waarom zijn ze dan weggegaan uit het kamp, kun je je afvragen. Als hoofdreden wordt meestal scholing voor de kinderen genoemd, aangezien er geen of te weinig scholen in het kamp zijn. Ook noemen ze vaak de slechte leefomstandigheden in het kamp (hitte, weinig water) en de slechte gezondheidszorg als reden om in Arua te wonen. Ik ben er dus wel achter dat het een ‘luxe’ is om de vrijheid te hebben uit het kamp te kunnen vertrekken. Vaak zijn het de rijkere gezinnen die hier kunnen komen wonen, of de ‘vooruitdenkende gezinnen’ die jaren geleden al eens land hebben gekocht in Uganda vanwege de instabiliteit in Zuid-Sudan.

Na deze huisbezoeken ben ik plekken gaan bezoeken waar vluchtelingen komen. Zo heb ik een dokter in het ziekenhuis gesproken over de gezondheidszorg die ze aan vluchtelingen bieden. Elke zondag ga ik naar de Zuid-Sudanese kerk om te kijken hoe vluchtelingen elkaar daar ontmoeten. Ook heb ik veel met mijn onderzoeksassistent en haar familie gekletst, om een beter beeld te krijgen van hoe zij een leven opbouwen in Uganda. Daarnaast heb ik scholen bezocht om daar te vragen over hoe zij omgaan met de instroom van Zuid-Sudanese kinderen. En binnenkort ga ik als het goed is een aantal keer mee naar het kamp om mee te maken hoe vluchtelingen daar hun eten ophalen. Ik krijg zo een goed algemeen beeld van de verschillende aspecten uit het leven van een Zuid-Sudanese vluchteling in Arua. En zoals ik al zei gaat alles zo soepel! Iedereen wil me graag helpen, met me praten, en mensen hebben ook altijd tijd om spontaan met je te praten. Moet je je voorstellen dat je in Nederland onaangekondigd langs huizen gaat – drie kwart zou niet thuis zijn en een groot deel zou geen zin of tijd hebben voor een onderzoeker die langskomt. Maar hier is altijd iemand thuis en worden meteen de stoelen erbij gepakt om je te verwelkomen. Ik ben écht in een andere wereld beland, en dat is wat antropologisch onderzoek zo interessant maakt! Ik zie wat de mensen eten, hoe ze met de kinderen omgaan, tegen welke problemen ze aanlopen, en wat ze doen op een dag. Al is soms ook vrij saai, want het leven van mensen hier gaat érg langzaam – de helft van de dag ben je aan het wachten op iets, of niets. Mensen zijn hier héél goed in niks doen, dus dat ben ik ook een beetje aan het leren. Ik dompel mezelf helemaal onder in de Ugandese leefwereld. En ik kan je zeggen: het is echt ontzettend boeiend en leerzaam en soms tergend saai tegelijkertijd.

Ohja, hier nog een linkje naar hoe het er hier aan toe gaat in de kerk
https://www.youtube.com/watch?v=_0eTWMtN0wg